Premenstruel Sendromun Doğum Sonrası Depresyon ve Anne-Bebek Bağlanmasına Etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma 01-12 aylık bebeği olan annelerde gebelik öncesinde yaşanan premenstruel sendromun doğum sonrası depresyon ve anne-bebek bağlanmasına etkisini incelemek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan araştırmanın örneklemine, 01-12 aylık bebeği için Çocuk Polikliniğine başvuran ve araştırmaya katılmayı kabul eden 322 anne alındı. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu, Premenstruel Sendrom Ölçeği (PMSÖ), Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ) ve Doğum Sonrası Bağlanma Ölçeği (DSBÖ) ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, Student t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Tukey çoklu karşılaştırma testi, ki-kare analiz testi ve Pearson korelasyon katsayısı kullanıldı. Bulgular: Annelerin PMSÖ puan ortalaması 100.54±32.89, EDSDÖ puan ortalaması 9.28±5.31, DSBÖ puan ortalaması 10.15±9.05 bulundu. Gebelik öncesinde annelerin %38.5’inde premenstrual sendrom olduğu belirlendi. Annelerin %23.3’ünde doğum sonu depresyon riski olduğu ve %4.6’sında doğum sonu bağlanma sorunu yaşandığı saptandı. Premenstruel sendromlu annelerin %44.4’ünde ve premenstruel sendromlu olmayan annelerin %10.1’inde doğum sonu depresyon riski yaşandığı belirlendi. Premenstruel sendromlu annelerin %6.5’inde ve premenstruel sendromlu olmayan annelerin %3.6’sında doğum sonu bağlanma sorunu olduğu belirlendi. Premenstruel sondromlu olma ile doğum sonu depresyon yaşama arasında anlamlı ilişki belirlenirken (p=0.000); doğum sonu bağlanma sorunu olması arasında ise anlamlı ilişki olmadığı saptandı (p=0.227). Doğum sonu bağlanma sorunu, depresyonu olan annelerin %12’sinde, depresyonu olmayan annelerin %2.4’ünde bulundu ve doğum sonu depresyonlu olma riski ile doğum sonu bağlanma sorunu yaşama arasında anlamlı ilişki olduğu belirlendi (p=0.002). Geniş ailede yaşayan, gebeliği sonradan isteyen, gebelikte ve doğumda sorun yaşayan, gebelikten önce ruhsal sorun yaşayan, şu anda anne sütü ile bebeğini beslemeyen, eşi ve kayınvalidesi ile ilişkileri iyi olan annelerin PMSÖ puan ortalamalarının daha yüksek olduğu ve gruplar arası farkların anlamlı olduğu bulundu (p<0.05). Eşi çalışmayan, çekirdek ailede yaşayan, düşük seviyede gelire sahip olan, gebelikten önce ruhsal sorun yaşayan, şu anda anne sütü ile bebeğini beslemeyen, eşi, annesi ve kayınvalidesi ile ilişkileri iyi olmayan annelerin EDSDÖ puan ortalamalarının daha yüksek olduğu ve gruplar arası farkların anlamlı olduğu saptandı (p<0.05). Gebeliği sonradan isteyen, şu anda anne sütü ile bebeğini beslemeyen, eşi ve kayınvalidesi ile ilişkileri iyi olmayan annelerin DSBÖ puan ortalamalarının daha yüksek olduğu ve gruplar arası farkların anlamlı olduğu bulundu (p<0.05). Sonuç: Annelerin premenstruel sendromlu olmasının doğum sonu depresyon gelişimine etki ettiği fakat doğum sonu bağlanma sorunu yaşanmasına etki etmediği saptandı. Ayrıca doğum sonu depresyon riski olan annelerin, depresyon riski olmayan annelere göre daha yüksek oranda doğum sonu bağlanma sorunu yaşadığı belirlendi.

Aim: This study was conducted to investigate the effect of premenstrual syndrome to the postpartum depression and mother-infant bonding of mother with a baby of 01-12 months. Material and Method: The sample of the descriptive and cross-sectional study included 322 mothers who applied to the Child Policlinic for the 01-12 month old baby and agreed to participate in the study. The data of the study were collected with the Personal Information Form, the Premenstrual Syndrome Scale (PMSS), the Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS) and the Brockington Postpartum Bonding Questionnaire (BPBQ). Student's t-test, One-way ANOVA, Tukey multiple comparison test, chi-square analysis test and Pearson correlation coefficient were used in the evaluation of the data. Results: Premenstrual syndrome was found in 38.5% of the mothers before pregnancy. It was determined that 23.3% of the mothers had risk of postpartum depression and 4.6% had postpartum mother-infant bonding problems. There was a significant correlation between mothers with premenstrual syndrome before pregnancy and risk of postpartum depression (p=0.000). There was no significant relationship between postpartum bonding problems (p=0.227). It was determined that 44.4% of the mothers with premenstrual syndrome 10.1% of the mothers without premenstrual syndrome had risk of postpartum depression and 6.5% of the mothers with premenstrual syndrome and 3.6% of the mothers without premenstrual syndrome had postpartum bonding problems. It was found that 12% of mothers with risk of postpartum depression and 2.4% of mothers without risk of postpartum depression had postpartum bonding problems. There was a significant correlation between having risk of postpartum depression and experiencing postpartum bonding problem (p=0.002). BPBQ score of mothers who live in a large family, have a problem with pregnancy, have a problem in pregnancy, have a problem at birth, have psychological problems before pregnancy, do not nurse their baby with breast milk and have good relationship with their husband and mother-in-law is higher and differences between the groups were statistically significant (p<0.05). EPDS score of mothers who did not work their husbands, have live small families, have low socioeconomic level, have psychological problems before pregnancy, did not feed their babies with breast milk, did not good relationship with their other, husband and mother-in-law is higher and and differences between the groups were found significant statistically (p<0.05). It was found statistically significant differences between the groups (p<0.05) and the mothers who had a pregnancy later and did not feed their babies with breast milk, had poor relationships with their mother and mother-in-law have higher mean scores of BPBQ. Conclusions: It was determined that the mothers who had premenstrual syndrome before pregnancy had an effect on the development risk of postpartum depression and did not affect the development of postpartum mother-infant bonding problem. In addition, it was determined that mothers with risk of postpartum depression had more postpartum mother-infant bonding problems than mother without risk of postpartum depression.