Ordu İli Arıcılığının Genel Yapısının Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye'nin en büyük bal üretim merkezlerinden biri olan Ordu ilindeki arıcılık işletmelerinin genel yapısının belirlenmesi amaçlanmıştır. 2022 yılı verilerine göre Ordu ili 609 bin kovanla ve %6.80 payla ikinci sırada, bal üretimi bakımından ise %16.10 payla birinci sırada yer almaktadır. Çalışmada örnekleme yöntemi olarak tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmış olup arıcılık işletmeleri kovan sayılarına göre küçük ölçekli, orta ölçekli ve büyük ölçekli olmak üzere 3 tabakaya ayrılmıştır. Birinci tabakayı kovan sayısı 200'ün altında olan işletmeler, ikinci tabakayı 201-400 arasında kovanı bulunan işletmeler ve üçüncü tabakayı da 400'den fazla kovana sahip olan işletmeler oluşturmuştur. İşletme sahiplerinin %53.50'sinin 51 yaş ve üzerinde, %5.75'inin ise 18-30 yaş aralığında olduğu belirlenmiş ve arıcılarımızın yaş ortalamasının yüksek olduğu görülmüştür. Katılımcıların %93.25'ini erkekler oluşturmuş olup kadın arıcı oranının düşüklüğü dikkat çekmektedir. Katılımcıların %60.50'sinin sadece arıcılık ile uğraştığı görülmüştür. Katılımcıların %65.50'si arıcılığı temel gelir kaynağı olarak görürken, arıcıların %33.25'inin lise mezunu olduğu saptanmıştır. Katılımcıların %37'si beş ve üzeri hane halkı sayısına sahip olup sadece %4'lük kısım yalnız yaşamaktadır. Sosyal güvence bakımından katılımcıların %93'ünün sosyal güvencesinin olduğu, buna karşın %7'sinin ise herhangi bir sosyal güvencesinin olmadığı tespit edilmiştir. Katılımcıların %78.50'si arıcılıkla alakalı herhangi bir yayın takip etmediğini belirtmiş ve bu durum yetiştiricilerimizin güncel gelişmelerden haberdar olmadığını gösteren bir bulgudur. Arıcıların %56'sı arıcılıkla alakalı kredi kullanmaktadır. Katılımcıların %56.50'sinin 21 yıl ve üzerinde arıcılık yapmakta olduğu saptanmıştır. Yine araştırmada katılımcıların %84.50'sinin arıcılık dışında başka bir hayvancılık faaliyetiyle uğraşmadığı, %13.75'inin büyükbaş hayvancılıkla uğraştığı tespit edilmiştir. Katılımcıların %33'ünün 1-15 kg arasında, %28.50'sinin 16-30 kg arasında ve %24.50'sinin ise 46 kg ve üzerinde kovan başına yıllık bal elde ettiği belirlenmiştir. Aynı zamanda, gezginci arıcıların oranının %70.25 olduğu, gezginci arıcıların %31.25'inin Doğu Anadolu Bölgesi'ni tercih ettiği saptanmıştır. Arıcılar daha fazla ve daha kaliteli bal üretimi için gezginci arıcılığı tercih etmektedirler. Katılımcıların hiçbirinin organik arıcılık yapmadığı belirlenmiş olup bu durumun Ordu ili için önemli bir eksiklik olduğu söylenebilir. Arıcıların %88.50'sinin birlik üyesi olduğu ve %87.50'sinin ise kovan başına devlet desteğinden yararlanmakta olduğu tespit edilmiştir. Yine katılımcıların %20'sinin bal dışında başka bir arı ürünü ürettiği belirlenmiş olup bunların %14'ü polen, %5'i propolis, %1'i ise arı sütü üretmektedir. Arıcıların %51.25 ile en çok tercih ettiği arı ırkının Kafkas olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların tamamı kışlatma öncesi bakım besleme yapmakta olup yarısına yakını (%47.25) bakım ve beslemede şurup tercih etmektedir. Arıcıların %62.75'i ana arıyı iki yılda bir değiştirmekteyken %67'si ise ana arıyı kendisi üretmektedir. Arıcıların %55.50'si arıcılıkta verimi en çok iklim koşullarının etkilediğini belirtmiştir. Arıcıların %68.75'i ürettiği balı analize sokmadığını bildirmiş ve bu yüksek bir oran olarak göz çarpmaktadır. Bal analizi gıda güvenilirliği açısından önemli bir parametredir. Arıcıların %41'i arıcılıkta ihbarı mecburi hastalıkları bilmediklerini ifade etmiştir. Katılımcıların %55.25'i Kireç hastalığı ile sık karşılaştıklarını belirtmiş olup bu duruma bölgenin nemli havasının neden olduğu söylenebilir. Aynı zamanda katılımcıların %99.75'i işletmesinde Varroa zararlısı ile karşılaştığını ve %17.75'i de antibiyotik kullandığını ifade etmiştir.

In this study, it was aimed to determine the general structure of beekeeping enterprises in Ordu province, one of the largest honey production centres in Turkey. According to 2022 data, Ordu province ranks second with 609 thousands hives and 6.80% share and ranks first with 16.10% share in terms of honey production. In the study, stratified sampling method was used as the sampling method and beekeeping enterprises were divided into 3 strata as small-scale, medium-scale and large-scale according to the number of hives. The first stratum consisted of enterprises with less than 200 hives, the second stratum consisted of enterprises with 201 to 400 hives and the third stratum consisted of enterprises with more than 400 hives. It was determined that 53.50% of the enterprises owners were 51 years of age or older and 5.75% were in the age range of 18-30 years and it was seen that the average age of our beekeepers was high. 93.25% of the participants were male and the low rate of female beekeepers is noteworthy. It was observed that 60.50% of the participants were only engaged in beekeeping. While 65.50% of the participants considered beekeeping as the main source of income, 33.25% of the beekeepers were high school graduates. 37% of the participants have five or more households and only 4% of them live alone. In terms of social security, it was determined that 93% of the participants had social security, while 7% did not have any social security. 78.50% of the participants stated that they do not follow any publication related to beekeeping and this is a finding showing that our breeders are not aware of current developments. 56% of the beekeepers use credit related to beekeeping. It was determined that 56.50% of the participants have been beekeeping for 21 years or more. It was also determined in the research that 84,50% of the participants were not engaged in any other animal husbandry activity other than beekeeping, and 13.75% of them were engaged in cattle breeding. It was determined that 33% of the participants obtained honey between 1-15 kg, 28.50% between 16-30 kg and 24.50% between 46 kg or more per hive per year. At the same time, it was determined that the rate of itinerant beekeepers was 70.25% and 31.25% of itinerant beekeepers preferred Eastern Anatolia Region. Beekeepers prefer itinerant beekeeping for more and better quality honey production. It was determined that none of the participants practiced organic beekeeping and it can be said that this situation is an important deficiency for Ordu province. It was determined that 88.50% of the beekeepers are members of the union and 87.50% of them benefit from Goverment support per hive. It was also determined that 20% of the participants produce bee products other than honey, 14% of them produce pollen, 5% propolis and 1% royal jelly. It was determined that the most preferred bee race of beekeepers was Caucasian with 51.25%. All of the participants perform maintenance and feeding before wintering and almost half of them (47.25%) prefer syrup in maintenance and feeding. While 62.75% of the beekeepers change the queen bee every two years, 67% of them produce the queen bee themselves. 55.50% of the beekeepers stated that climatic conditions affect the yield in beekeeping the most. 68.75% of the beekeepers reported that they do not analyse the honey they produce and this is a high rate. Honey analysis is an important parameter in terms of food safety. 41% of the beekeepers stated that they did not know the notifiable diseases in beekeeping. 55.25% of the participants stated that they frequently encountered lime disease and it can be said that this situation is caused by the humid weather of the region. At the same time, 99.75% of the participants stated that they encountered Varroa pest in their enterprises and 17.75% stated that they used antibiotics.