Peyami Safa’nın Matmazel Noraliya’nın Koltuğu Romanında Yüklem Ve Yüklemi Oluşturan Kelime Grupları

Abstract

Bu tez çalışmasında, Türkiye Türkçesinde yüklem kavramı, yüklemin özellikleri, yüklemi oluşturan kelime grupları üzerine yazılmış Türkçe’nin dil bilgisi kitaplarından yararlanılarak tarandı, gözden geçirildi. Yüklem kavramı, yüklemin özellikleri, yapısı ve türleri üzerinde uzmanların fikir birliğine vardığı ve uzlaşamadığı noktalar tespit edildi. Bu araştırmalar ve tespitler ışığında yüklem kavramı, yüklemin özellikleri, yapısı ve türleri, yüklemi oluşturan kelime grupları değerlendirildi, elde edilen sonuçlar çalışmada sunuldu. Tespit edilen bilgiler ve varılan sonuçlar ışığında Peyami Safa’nın Matmazel Noraliya’nın Koltuğu adlı romanında yüklem ve yüklemi oluşturan ilk kelime grupları tespit edildi, gruplar hâlinde verildi. Peyami Safa’nın incelemeye konu olan Matmazel Noraliya’nın Koltuğu adlı romanında yüklemi oluşturan kelime gruplarının birleşik fiil, isim tamlaması, sıfat tamlaması, isim-fiil grubu, tekrar grubu, edat grubu, unvan grubu, birleşik isim grubu, bağlama grubu, kısaltma grubu ve iletişim sözlerinden oluştuğu tespit edildi. Bunların içerisinde en sık kullanılan kelime grupları birleşik fiil ve sıfat tamlamasıdır. Bu çalışmada bu konu ile ilgili bundan sonraki çalışmalara fayda sağlamak amaçlandı.

In this thesis, utilizing the Turkish grammar books about the concept and properties of predicates and wordgroups forming the predicates in Turkish of Turkey were scanned and reviewed. The concept, features, structures and types of predicates on which experts agreed or could not agree were determined. In the light of these researches and determinations, the concept, features, structures and types of predicates, the word groups that make up the predicates were evaluated and the results obtained were presented in the study. Thanks to findings and conclusions of predicates and the first word groups of predicates in Peyami Safa’s novel of Matmazel Noraliya’nın Koltuğu are identified and given in groups. In Peyami Safa's novel Matmazel Noraliya’nın Koltuğu, it was determined that the word groups that make up the predicate consist of compound verb, noun phrase, adjective clause, noun-verb group, repeat group, preposition group, appelation group, combined noun group, connecting group, abbreviation group and communication words. The most frequently used word groups among are compound verb and adjective clause. In this study, it was aimed to benefit the future studies on this subject.