Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde Bebeği Yatan Annelerde Kırılgan Bebek Algısının Emzirme Öz-Yeterlilik ve Bağlanma İle İlişkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışma Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi (YYBÜ)’nde bebeği yatan annelerin kırılgan bebek algısının emzirme öz-yeterlilik ve bağlanma ile ilişkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde olan çalışmanın örneklemine, 30 Aralık 2021 – 1 Kasım 2022 tarihleri arasında Ordu Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi YYBÜ’sinde bebeği en az üç gün yatmış ve taburculuğunun üzerinden en az bir hafta geçmiş olan sağlıklı 80 bebeğin annesi dahil edildi. Verilerin toplanmasında Anne ve Bebek Tanıtıcı Bilgi Formu, Kırılgan Bebek Algısı Ölçeği (KBAÖ), Emzirme Öz-Yeterlilik Ölçeği (EÖYÖ) ve Anne Bebek Bağlanma Ölçeği (ABBÖ) kullanıldı. Bulguların yorumlanmasında tanımlayıcı istatistikler, parametrik verilerde “Independent Sample-t” test ve “ANOVA” test yöntemi kullanıldı. Parametrik olmayan verilerde, “Mann-Whitney U” test ve “Kruskal-Wallis H” test kullanıldı. Normal dağılıma sahip olmayan iki nicel değişkenin ilişkilerinin incelenmesinde “Spearman” korelasyon katsayısı ve ayrıca Lineer Regresyon Analizi kullanıldı. Kullanılan ölçeklerin bu çalışmadaki Cronbach Alfa değerleri hesaplandı. Bulgular: Araştırmaya katılan annelerin yaş ortalaması 29.69±5.64 olup ve %35’inin 26-29 yaş aralığında olduğu belirlendi. Bebeklerin, gestasyon haftası 35.21± 2.67, doğum ağırlığı 2451.88±773.87 gram, YYBÜ’sinde kalma süresi 14.10±11.32 gün ve %61.3’ünün tanısının prematürite olduğu belirlendi. Çalışan annelerin KBAÖ puanları, çalışmayanlara göre ve gebeliği planlı olan annelerin KBAÖ puanları, gebeliği planlı olmayanlara göre anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p<0.05). Annelerin toplam gebelik sayısına göre EÖYÖ puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edildi (p<0.05). Annelerin bebeğin YYBÜ’sinde yatması ile ilgili ruh halinde değişim olmayanların ABBÖ puanlarının, çok üzgün/korkmuş olanlara göre anlamlı düzeyde daha düşük olduğu belirlendi (p=0.015). KBAÖ puanı ile EÖYÖ puanları arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı saptandı (p>0.05). KBAÖ puanı ile ABBÖ puanı arasında pozitif yönde, çok zayıf derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu belirlendi (p=0.034). KBAÖ puanı arttıkça, ABBÖ puanları da artmaktadır. Ayrıca KBAÖ puanlarının ABBÖ puanları üzerindeki etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi (p=0.042). Sonuç: Çalışma sonucunda annelerin kırılgan bebek algısı ile anne-bebek bağlanması arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve kırılgan bebek algısı arttıkça anne-bebek bağlanmasının azaldığı belirlendi.

Aim: This study was performed with the aim of investigating the correlation between vulnerable baby perception with breastfeeding self-efficacy and bonding of mothers with infants in the neonatal intensive care unit (NICU). Material and Method: The sample for this descriptive and relational search study comprised mothers of 80 healthy infants admitted to the NICU of Ordu University Education and Research Hospital from 30 December 2021 to 1 November 2022 for at least three days and at least oneweek past discharge. Collection of data used the Mother and Infant Descriptive Information Form, Vulnerable Baby Scale (VBS), Breastfeeding Self-Efficacy Scale (BSES) and Mother-Infant Bonding Scale (MIBS). For interpretation of findings, descriptive statistics, the independent sample t test for parametric data and ANOVA test method were used. Non-parametric data were tested with the Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis H test. To investigate the correlation of two quantitative variables without normal distribution, the Spearman correlation coefficient and also linear regression analysis was used. The Cronbach alpha values were calculated for the scales used in the study. Results: The mean age of mothers participating in the research was 29.69±5.64 years and 35% were in the 26-29 year age interval. Infants had mean gestational week of 35.21± 2.67, birth weight of 2451.88±773.87 g, duration of NICU admission 14.10±11.32 days and 61.3% had diagnosis of prematurity. The VBS scores for employed mothers were significantly higher than those who were not employed, while the VBS scores for mothers with planned pregnancy were significantly higher compared to those with unplanned pregnancy (p<0.05). According to the total number of pregnancies, the BSES scores were identified to be statistically significantly different (p<0.05). The MIBS scores for mothers without mental change related to admission of the infant to NICU were significantly lower compared to those who were sad/scared (p=0.015). There was a statistically insignificant correlation between VBS score with ESBS score (p>0.05). There was a positive and very weak statistically significant correlation between VBS score with MIBS score (p=0.034). As VBS scores increase, MIBS scores increase. Additionally, the effect of VBS score on MIBS score was identified to be statistically significant (p=0.042). Conclusion: The results of the study found a significant correlation between vulnerable baby perception of mothers with mother-infant bonding. As vulnerable baby perceptions increased, mother-infant bonding was identified to decreased.