Aziz Nesin’in Sinemaya Uyarlanan Seçili Eserlerinin Göstergelerarasılık Bağlamında İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Aziz Nesin'in, Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Zübük, Gol Kralı eserleri, göstergelerarasılık bağlamında, uyarlama türü kapsamında eser/film karşılaştırması yapılarak incelenecektir. Filmlerin analizine geçmeden önce, sinemanın doğuşu, Türkiye’de sinemanın tarihi gelişimi incelenecektir. Ardından da sinemanın ilk yıllarından itibaren farklı sanat alanlarıyla ilişkisi üzerinden, disiplinlerarası etkileşim; metinlerarasılık ve göstergelerarasılık kapsamında incelenecek ve uyarlama türüne değinilerek filmler analiz edilecektir. Çağdaş Türk edebiyatının önemli yazarlarından birisi olan Aziz Nesin, gerek oyunları gerekse edebi eserleriyle ulusaldan evrensele ulaşmış önemli yazarlarımızdandır. Öz ve biçim açısından zengin bir içeriğe sahip olan Aziz Nesin eserleri, Türk sinemasında uyarlamalarla yerini almıştır. Tez konusu doğrultusunda Aziz Nesin'in eserlerinden uyarlanan Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Zübük, Gol Kralı filmleri; göstergelerarasılık kapsamında biçim, içerik, konu, karakter tema vb. yapılar uyarlama terimi üzerinden değerlendirilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda, Türk sinemasına bakıldığında, ilk filmlerde tiyatral hava ve edebi eser uyarlamaları sıklıkla görülmektedir. Bu sıklığa rağmen, Aziz Nesin'in sinemaya uyarlanan üç eseri biçim ve içerik yönünden incelendiğinde, film ve eser karşılaştırmasından olumlu sonuçlar elde edilememiştir.

Before analysis, the genesis of the cinema and historic evolution of the cinema in Turkey are going to be examined. After that, Cinema’s interdisciplinary interaction is to be examined as intertextuality and intersemiotic within the context of the cinema’s relationship with different art branches from its first years, and by referring to the adaptation type, the films are going to be examined. Aziz Nesin, who is a significant author of Modern Turkish Literature, is one of our writers who has reached to the universal from national both with his plays and literary Works. Aziz Nesin’s Works, which have a rich content in terms of context and form, have had their places in Turkish Cinema with adaptations. In line with the thesis’ subject, the films which are adapted from Aziz Nesin’s Works: Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Zübük, and Gol Kralı, in the context of intersemiotical; structures as form, content, subject, character, theme, etc. are evaluated through the adaptation term. As a result of this research, considering Turkish Cinema, theatrical atmosphere and literary work adaptations are often seen in the first films. Despite this frequency, when the three Works of Aziz Nesin that are adapted to the cinema are examined regarding their content, positive results are not obtained from the film and work comparison.